Kemunculan Perikatan Nasional dalam Lanskap Politik Malaysia
Perikatan Nasional (PN) merupakan sebuah gabungan politik yang muncul dalam landskap politik Malaysia sebagai satu reaksi terhadap ketidakstabilan politik yang berlaku pada tahun 2020. Krisis politik ini berpunca daripada perpecahan dalam Pakatan Harapan (PH), yang hanya berjaya bertahan selama 22 bulan selepas kejayaan mereka dalam Pilihan Raya Umum ke-14 (PRU14) pada tahun 2018.
PN mula dibentuk bagi mengisi kekosongan kepimpinan selepas Langkah Sheraton, di mana Parti Pribumi Bersatu Malaysia (BERSATU) menarik diri daripada PH dan bergabung dengan PAS serta parti-parti lain. Penubuhan PN bukan sahaja membawa perubahan besar kepada landskap politik Malaysia, tetapi juga menandakan berakhirnya dominasi Pakatan Harapan yang sebelum ini berjaya merampas kuasa daripada Barisan Nasional (BN).
Dalam artikel ini, kita akan mengupas bagaimana Perikatan Nasional dibentuk, cabaran yang dihadapinya sejak awal penubuhan, serta peranan dan potensi masa depannya dalam politik Malaysia. Dengan memahami asal usul dan perkembangan PN, kita dapat melihat bagaimana gabungan politik ini terus memainkan peranan penting dalam menentukan arah tuju negara.
Krisis Politik dan Faktor Pembentukan Perikatan Nasional
Selepas PRU14, Malaysia menyaksikan perubahan besar apabila Barisan Nasional (BN) yang telah memerintah selama lebih enam dekad mengalami kekalahan kepada Pakatan Harapan (PH). Kejayaan PH dalam PRU14 didorong oleh gelombang penolakan rakyat terhadap BN yang ketika itu terpalit dengan pelbagai skandal, termasuk isu 1MDB. Namun, meskipun PH berjaya membentuk kerajaan, perpecahan dalaman mula kelihatan.
Salah satu punca utama ketidakstabilan dalam PH ialah isu peralihan kuasa antara Tun Dr. Mahathir Mohamad dan Datuk Seri Anwar Ibrahim. Walaupun Mahathir dijanjikan jawatan Perdana Menteri hanya untuk tempoh tertentu sebelum menyerahkan kuasa kepada Anwar, tarikh peralihan kuasa tidak pernah ditetapkan secara rasmi. Hal ini menyebabkan ketegangan dalam PH, terutamanya antara penyokong Mahathir dan Anwar.
Pada Februari 2020, ketegangan ini memuncak apabila beberapa pemimpin BERSATU, bersama sekumpulan Ahli Parlimen daripada PKR yang berpihak kepada Datuk Seri Azmin Ali, mengatur satu langkah politik yang dikenali sebagai Langkah Sheraton. Langkah ini membawa kepada kejatuhan kerajaan PH apabila BERSATU keluar daripada gabungan tersebut dan membentuk pakatan baharu dengan PAS dan parti-parti dari Sabah dan Sarawak.
Ketiadaan kerajaan yang stabil mendorong kepada pembentukan Perikatan Nasional, yang dibentuk sebagai satu pakatan politik untuk mengambil alih pentadbiran negara. Keperluan membentuk kerajaan baharu menjadi semakin mendesak, dan akhirnya Tan Sri Muhyiddin Yassin dilantik sebagai Perdana Menteri ke-8 selepas memperoleh sokongan majoriti di Parlimen.
Proses Pembentukan dan Struktur Awal Perikatan Nasional
Perikatan Nasional secara rasmi diumumkan sebagai sebuah gabungan politik pada tahun 2020, dengan BERSATU dan PAS sebagai parti utama. Selain itu, parti-parti lain seperti STAR Sabah dan SAPP turut menyertai gabungan ini. Walaupun UMNO dan Barisan Nasional tidak menjadi ahli rasmi PN, mereka memberikan sokongan kepada kerajaan yang dipimpin oleh Muhyiddin Yassin.
Dalam tempoh awal pentadbiran PN, pelbagai usaha dilakukan untuk menstabilkan kerajaan. Antara cabaran terbesar yang dihadapi oleh PN adalah untuk mengekalkan sokongan dalam kalangan Ahli Parlimen, memandangkan kerajaan ini mempunyai majoriti yang tipis di Parlimen.
Di samping itu, penubuhan PN mendapat reaksi berbeza daripada rakyat. Ada yang melihatnya sebagai satu langkah penyelamat bagi memastikan kestabilan negara, sementara pihak pembangkang pula menyifatkan PN sebagai kerajaan pintu belakang yang tidak mendapat mandat rakyat.
Hubungan antara PN dan UMNO juga menjadi satu isu penting dalam tempoh awal pentadbiran PN. Walaupun kedua-dua parti mempunyai matlamat yang sama dalam memperkukuhkan pengaruh politik Melayu-Islam, terdapat persaingan dalaman yang menyebabkan ketegangan antara pemimpin-pemimpin utama dalam kedua-dua parti.
Cabaran Awal dan Dinamika Politik Perikatan Nasional
Selepas mengambil alih kerajaan, Perikatan Nasional berdepan dengan cabaran besar dalam memastikan kestabilan politik negara. UMNO yang tidak menjadi ahli rasmi PN mula menunjukkan ketidaksenangan dengan kepimpinan Muhyiddin Yassin.
Salah satu isu utama yang menimbulkan ketegangan dalam PN adalah desakan UMNO supaya PRU15 diadakan lebih awal. UMNO berpendapat bahawa mereka perlu mendapatkan semula mandat rakyat melalui pilihan raya untuk mengukuhkan kedudukan mereka. Namun, Muhyiddin dan BERSATU lebih berhati-hati dan cuba mengekalkan kerajaan PN selama mungkin.
Ketidaktentuan ini akhirnya membawa kepada perpecahan apabila beberapa Ahli Parlimen UMNO menarik balik sokongan terhadap Muhyiddin, menyebabkan beliau meletakkan jawatan sebagai Perdana Menteri pada Ogos 2021.
Perikatan Nasional dalam Pilihan Raya Umum ke-15 (PRU15)
Dalam PRU15 yang diadakan pada November 2022, PN mengambil pendekatan agresif dengan menampilkan diri mereka sebagai alternatif utama kepada gabungan kerajaan perpaduan yang dipimpin oleh Pakatan Harapan dan Barisan Nasional. Keputusan pilihan raya ini mencerminkan perubahan dinamik politik yang telah berlaku sejak beberapa dekad terakhir, selari dengan sejarah politik Malaysia yang memperlihatkan evolusi gabungan parti serta peralihan sokongan rakyat dari semasa ke semasa.
PN berjaya memperoleh kemenangan besar di negeri-negeri seperti Kedah, Kelantan, dan Terengganu, menunjukkan bahawa mereka semakin mendapat tempat dalam kalangan pengundi Melayu. Kejayaan ini mengukuhkan kedudukan mereka sebagai blok pembangkang yang berpengaruh dalam landskap politik negara.
Walaupun PN berjaya mengukuhkan kedudukan mereka sebagai blok pembangkang utama, mereka gagal memperoleh majoriti yang mencukupi untuk membentuk kerajaan. Namun, keputusan PRU15 menunjukkan bahawa PN kini merupakan salah satu kuasa politik utama di Malaysia dan bakal memainkan peranan penting dalam hala tuju politik negara pada masa hadapan.
Transformasi dan Kedudukan Perikatan Nasional dalam Politik Malaysia Kini
Selepas PRU15, Perikatan Nasional memainkan peranan sebagai pembangkang utama di Malaysia. Mereka berusaha untuk mengukuhkan kedudukan sebagai blok politik yang berdaya saing, terutamanya dengan memainkan isu-isu yang dekat dengan rakyat seperti kos sara hidup dan ketelusan pentadbiran kerajaan.
Hubungan antara BERSATU dan PAS dalam PN terus menjadi aspek penting dalam hala tuju politik gabungan ini. Setakat ini, kedua-dua parti masih kekal sebagai rakan strategik yang bekerjasama dalam pelbagai aspek politik.
Masa Depan Perikatan Nasional: Cabaran dan Potensi
PN mempunyai potensi besar sebagai alternatif kepada kerajaan sedia ada, namun beberapa cabaran perlu ditangani. Antaranya adalah bagaimana mereka dapat menarik sokongan pengundi bukan Melayu serta mengekalkan kestabilan dalaman antara parti-parti komponen mereka.
Di samping itu, persaingan dengan UMNO dan Barisan Nasional juga perlu ditangani dengan bijak bagi memastikan PN terus relevan dalam politik Malaysia.
Warisan dan Implikasi Perikatan Nasional dalam Politik Malaysia
PN telah membawa perubahan besar dalam landskap politik Malaysia. Walaupun mereka bermula sebagai gabungan yang dibentuk akibat krisis politik, mereka kini menjadi salah satu pemain utama dalam arena politik negara.
Masa depan PN bergantung kepada keupayaan mereka dalam menyesuaikan diri dengan perubahan politik dan memenuhi keperluan rakyat. Apa pun, satu perkara yang pasti – PN akan terus menjadi faktor penting dalam politik Malaysia pada masa hadapan.